Sapin(-grandaras)
Abies grandis
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Sapi, Abet.
Noms en français : Sapin géant, Sapin de Vancouver.
Descripcioun :Lou sapin-grandaras trachis naturalamen en Califournìo. En Franço es esta planta pèr lou rebouscage, mai n'i'a quàsi pas en Prouvènço. Sèmblo à nosto sapino, Abies alba, emé lis aguio dins lou meme plan, pamens li fueio soun mai longo (> 4 cm). N'i'a peréu de courteto. Li bourrroun soun resinous e li pigno soun à bratèio dedins. Coumpara emé lou sapin dóu nostre e emé la serento que li pigno pendoulon.
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino.
Port : Aubre
Taio : 10 à 60 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Abies grandis (Douglas ex D.Don) Lindl., 1833
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753